3 ақпанда Қазақ ұлттық хореография академиясында Аспапты-физикалық театр мен Хореография академиясының бірлескен жобасы – эксперименттік «Плот Медузы» спектаклі қойылды.

«Спектакльдің басты ерекшелігі – музыканттар заманауи биді терең деңгейде меңгеріп, сахналық іс-әрекеттің кейіпкерлеріне айналатын, көрерменмен және бір-бірімен қозғалыс пен дыбыс арқылы бірдей дәрежеде қарым-қатынас жасайтын жаңа жанр» – деп атап өтті спектакльдің авторы, Инструменталды-физикалық театрдың көркемдік жетекшісі Борис Жилинский.

Спектакль Антонио Вивальдидің h-moll RV 580 4 скрипкасына арналған концерті мен Теодор Жериконың 19 ғасырдың басында Батыс Африка жағалауында «Медуза» фрегатының апатқа ұшырауының сюжетіне арналған «Плот Медузы» картинасын біріктіреді. Музыканттар мен бишілер жаһандық катаклизмдердің, көші-қонның және еркіндікті іздеудің заманауи өзекті тақырыптары аясында сюжетті жаңа тәсілдермен ұштастыра отырып, қайта қарастыруда. «Қозғалыстың жаңа формалары мен көркемдік құралдарды іздеу жалпы өнерді дамытудың маңызды негізі болып табылады. Музыка мен дыбыс бидің ажырамас бөлігі болып табылады. Музыканттар әртіс ретінде, әсіресе музыка мен дыбысты терең және нәзік сезінетін, қозғалыстың жаңа түрлерінің әлі зерттелмеген үлкен әлеуетін алып жүреді. Бұл жоба музыканттар мен бишілерге ғана емес, жалпы музыкалық театрға да жаңа мүмкіндіктер ашуда. Академия тек дәстүрлерді сақтаумен ғана емес, сонымен қатар жаңалықтар мен жаңа ізденістерді зерттеуге арналған институт ретінде жобаны қызығушылықпен қолдадық және осы бастаманың серіктесі болдық», – деп атап өтті Қазақ ұлттық хореография академиясының ректоры Бибігүл Нұрғалиқызы Нүсіпжанова.

Спектакль 2024 жылғы 21-26 қаңтар аралығында Қазақ ұлттық хореография академиясында өткен музыканттар мен бишілерге арналған заманауи би зертханасы аясында жасалды. Зертхананы хореограф, «Алтын маска» сыйлығының үш мәрте номинанты, «Context. Диана Вишнева» фестивалі жобаларының хореографы Александр Фролов (Ресей) өткізді. «Бұл – Борис екеуміздің екінші жобамыз. Онда музыканттар заманауи биді меңгеріп, қозғалыс арқылы бір-бірімен және бишілермен қарым-қатынас жасай бастайды. Мен үшін бұл жобалардың басты сиқыры-музыканттардың пластикалық тапсырмаларға қаншалықты терең және берілгендікпен енуі, барлық суретшілердің көздері қалай жанып тұрғаны және сахнада шынайылықтың ерекше атмосферасы. Қозғалыстың музыкалылығы бидің негізгі құрамдас бөліктерінің бірі болып табылады және музыканттар бұл принципті қозғалысқа басқалар сияқты енгізе алады. Музыканттар мен бишілердің өзара әрекеттестігі өнерде жаңа жаңалықтардың пайда болуына ықпал етеді»,- деп атап өтті Александр Фролов.

Жобаға 8 музыкант және 3 биші қатысты. Жобаның музыкалық ерекшелігі – Антонио Вивальдидің партитурасына қазақтың (жетіген, домбыра) халықтық аспаптарын бассо континуо тобы ретінде енгізу болды. «Қазақтың халық аспаптарын барокко музыкасына қосу әлемге танымал шығармаларға жаңа көзқарас ұсынады. Қазақтың халық аспаптарының өзіндік тембрі, тарихы мен техникалық ерекшеліктері бар. Бұл – Қазақстанның әлемдік классикалық музыканың дамуына қосқан маңызды үлесі», – деп атап өтті жобаның музыкалық жетекшісі, К. Бәйсейітова атындағы ҚазҰӨУ-нің аға оқытушысы, Қазақ мемлекеттік симфониялық оркестрінің әртісі, Philharmonia der Nation (Германия) концертмейстері Дияр Касенов. Анықтама: Avignon-off фестивалі – әлемдегі ең ірі театр фестивальдерінің бірі, ол жыл сайын Францияның Авиньон қаласында ресми бағдарламасымен Avignon фестивалімен (Festival dAvigno) қатар өтеді. Фестивальдің негізі 1966 жылы қаланған, содан бері тәуелсіз театр үшін жаһандық платформаға айналып, жүздеген труппалар мен мыңдаған әртістерді жинаған. Фестиваль аясында күн сайын 1500-ден астам спектакль қойылады, ал жалпы фестивальдік кезеңде олардың саны 6000-нан асады. Фестиваль негізгі Avignon фестивалімен қатар жыл сайын шілде айында өтеді және үш аптаға созылады. Avignon-off – жаңа театр формалары мен таланттарын іздеудің жетекші алаңы, сондай-ақ театр саласындағы кәсіби мамандар мен көрермендер үшін маңызды кездесу орны болып табылады.